ORMAN YANGINI RİSK BELİRLEME SİSTEMİ

Bu çalışmada orman yangınlarına neden olan faktörler analiz edilerek; her bir faktörün ağırlığı belirlenmiştir. Faktörler daha önce çıkan orman yangınları ve arazi gözlemleri ile belirlenmiştir. Faktör ağırlıklarının belirlenmesinde analitik hiyerarşi yöntemi kullanılmıştır. Orman yangını ilk olarak ana risk faktörlerine ayrılmış daha sonra her bir risk faktörü alt faktörlere ayrılmıştır. Yapılan ikili karşılaştırmalarla yangın riskine neden olan tüm faktörler puanlandırılmıştır.

1. Orman Yangın Risk Analiz Modeli (OYRAM) Kriterleri – (Yangın Öncesi Riskler)

1- Enerji  Nakil Hatlarına Yakınlık (ENH)     
2- Tarım -Orman Ara Kesitine Uzaklık (Ziraat )     
3- Geçmiş Yangınlar  (Kronolojik gerçek  veriler)       
4- Ağaç Türlerinin Yanma  Sınıflandırma Riski      
5- Orman  Bitki Örtüsü Tiplerine Göre Potansiyel Riskleri       
6- Orman Yollarına Yakınlık      
7- Kara yollarına Yakınlık      
8- Otobanlara Yakınlık      
9- Bakı Analizi      
10- Kırsal Yerleşim Yerlerine ( Köyler)Yakınlık       
11- Yangın Sezonunda Etkili Olan Hakim Rüzgar Yönleri (Kuzey-Güney)     
12- Toprak Üstü Sıcaklıklar    
13- Ekstrem Minimum Sıcaklıklar      
14- Buharlasma Ekstremleri     
15- Nehir Havzaları Riski (Vadi –Kanyon)     
16- Hane Halkı Riski (Hane Başı yaşayan Nüfus)       
17- Köylerde Gerçekleşen Yangın Sayılarına Göre Problemli Köyler Riski (Kriminaloji)     
18- Yerleşim Yeri Büyüklüğü ve Yaşayan Nüfus Sayısı     
19- Yükseklik (Rakım) 

Bodrum Orman İşletme Şefliği  Yangın Öncesi Riskli Bölgelerin Haritaları 
(Risk derecelendirmesi : min: 6 – max: 367 ) 

2.    Operasyonel Yangın Araçları Yönetim Sistemi (OYAYS)  Kriterleri (Yangın Başladıktan Sonraki Riskler )

1- Ulaşılamaz Bölgeler ve Coğrafik Engeller ( deniz ve göl  kıyıları, akarsular, derin kanyonlar,)
2- Yapay Yapısal Engeller (tünel, bölünmüş yollar, köprü, otoban, demiryolu,askeri yasak bölgeler)
3- Trafik Yoğunluk İndeksi (şehir merkezlerine yakınlık-yangına geç müdahale)
4- Bitki Örtüsü Tiplerine Göre Yangına Yaklaşma Ve Müdahale İmkanları
5- Birim Zamanda Katedilebilen Yol Tipleri (Otoban, Duble Yol, Şose Yol, Köy ve orman yolları)
6- Yüksek Rakımlı Dağlık Bölgelerde Mücadele Zorlukları
7- Tarım Alanları ve Açık Alanlarda Müdahale İmkanları
8- Düşük Eğimli Alanlarda Karadan Müdahale İmkanlar
9- Yola Yakın Alanlarda Müdahale Kolaylıkları
10- Kara Araçları (Arazözlerin) Etkinlik Potansiyeli 
11- Hava Araçları Etkinlik Potansiyeli (Helikopter merkezlerine uzaklık)
12- Bölge Su Temin Potansiyeli (havadan ve karadan ikmal yapılabilecek su kaynaklarına uzaklık)
13- Yangına Acele Müdahale Et Baskısı (söndürme ekipleri üzerinde sosyal, medyatik ve idari aşırı performans beklentisi)
14- Stratejik Tesis ve Sanayi Bölgelerindeki Özel Yangınlar (Boru Hatları-Petrokimya-Askeri Tesisleri)?
15- Rüzgar  Şiddeti (Kara+Hava araçlarının ulaşım ve müdahale kısıtları )
16- Görülemeyen Alanlar Yangın Gözetleme Kulelerine Uzaklık (geç haber alma)

Bodrum  Orman İşletme Şefliği Operasyonel  Yangın Söndürme Etkinlik Haritası
(Risk derecelendirmesi  min: 212 – max: 408  ) 

 

 

İki model OYRAM+ OYAYS SİSTEMLERİ Toplam 19+16 : 35 farklı kriterin 5 farklı derecede gruplandırılarak 100m*100m :10.000 m2 (1 ha’lık) piksel boyutlarında alan analizi yapabilmektedir.








 

    Risklerin ve Analiz Sonuçlarına göre bölge için yapılan 3 boyutlu Değerlendirme ve Öneriler

    **Tarafımızdan geliştirilen bu iki model birlikte müştereken çalıştırılarak orman yangınlarının öncesinde ve çıkışı sonrasında, en kısa zamanda söndürülmesine yönelik olarak önleme ve erken müdahalede etkin bir şekilde kullanılabilecektir. 

    **Özellikle bu modül risk varlığında riskin yönetilmesini ve buna bağlı olarak tehdidin azaltılmasına yönelik olarak yol göstermektedir.